هوشداری لە خەرەنگز ئەڵاجەوییگ جەهان داگیر کەێد

هوشداری لە خەرەنگز ئەڵاجەوییگ جەهان داگیر کەێد
2023-09-06T10:50:47+00:00
شەفەق نیوز/ هەڵسەنگاندن زانستییگ چین نوویگ لە خەرەنگز ئاشکرا کرد کە کشتوکاڵی و دارسانەیل ویران کەێد، و بیماری تیەرێد، و فرە زوی لە جەهان بڵاو بوود.

ئەگەر شکست لە نواگیری بڵاوبوین باێد، نزیکەی ٤٠٠ ملیار دۆلار ساڵانە زەرەد رەسنێد، و ئەوەیش بوودە خەمسەردی بەدیگ لە لایەنەیل پەیوەندیدار ئەگەر پاپەی ئەو خەرەنگزە نەوون، وەگورەی قسەی دەسەی راویژکاری زانستی حگومەتی ناودەوڵەتی ئەرا رێککەفتن نەتەوە یەکگرتگەیل لەباوەت هەمەڕەنگی بایۆلۆژی (IPBES).

راپۆرتەگە ژیانێ لە ٣٧٠٠٠ لەو چینەیل داگیرکەرە دیاری کرد.

ئی شمارە وەشیوەی تیژیگ وەرەو بان چوود، وەگەرد بەرزەوبوین خەرج زەرەدەیل لە هەر دە ساڵ ئەرا چوار قات، لە ساڵ ١٩٧٠ وەرەیلا.

راپۆرتەگە دەسنشان کرد کە فراوانی ئابووری و زیایبوین دانیشتگەیل و ئاڵشتبوین کەشوهەوا ئەو داگیرکردن بایۆلۆژییە زیای کەێد.

دیاری کرد کە تەنیا ١٧٪ لە دەوڵەتەیل یاسا و لیست ئەرا نواگیری ئیجویر پەلاماریگ دیرن.

زانایل ئویشن: بڵاوبوین ئەو چینەیلە مدوو گەورەیە کە فراوانی زویوەزی لە چالاکی ئایەم هیشت سیستەم ژینگە ئاڵشتبوینیگ ریشەیی وەپی باێد، کە زەوی خستە سەردەم جیوڵۆژی نوویگ.

ئەرا نموونە، مەزەنە کریەێد ئەو خەرەنگزەیل بکوشە کە توەنێد وەیەک رووژ پەلامار خانەیل هەنگوین لەناو بەێد، لە ئەمریکا رەسیە ئاسیا.

راپۆرت IPBES نشان دەێد کە لەەوەر کەمەوبوین بازرگانی گەپ تا ئاست گەورەیگ، ئەوروپا و ئەمەریكای باکوور فرە لەو چینەیل داگیرکەرە دیرن.

سەرچەوە:  ساينس ئەلرت - RT

Shafaq Live
Shafaq Live