دیدگایگ ئەمریکی.. عراق سیاسەتیگ “نوو” ناوخۆ و هەرێمی خوازێد دویای رمیان رژیم ئەسەد

دیدگایگ ئەمریکی.. عراق  سیاسەتیگ “نوو” ناوخۆ و هەرێمی خوازێد دویای رمیان رژیم ئەسەد
2025-01-18T13:42:19+00:00

شەفەق نیوز/ پەیمانگەی ئەنجومەن ئەتڵەسی ئەمریکی راگەیان کە عراق دویای رمیان رژیم سوریا “دەرفەتیگ” دیرێد، بەڵام دوزپات لەوە کرد کە ئەرا مقیەتیکردن ئاسایش نەتەوەیی وڵاتەگەی کەفێدە ئاستەنگی فرەیگ، لەوانە دووارە دانان ڕۆڵ ناوچەیی خوەی و رەسین وە هاوسەنگی لە دەیشت وڵاتەکەی، و پەیوەندییەیلی وەتایبەتی وەرد ئەمریکا و بایەسە "دووارە بنووڕێد" وە رێککەفتن کیشانەوەی هیزەیلی. ڕاپۆرتە ئەمریکییەگە کە ئاژانس شەفەق نیوز هەڵگردانیەسەی، ئاشکرا کەێد کە رمیان رژیم ئەسەد لە سوریا بویە مدوو شکانن ئەو ڕێڕەوەیە کە لە ئیرانەو وە سوریاوە تا لوبنان درویژەو بوی، عراقیش دەرفەت ئەوە ئەرای هات کە بکەفێدە فتراق ئاسایش سنوورەیلی و کەمکردن هەڕەشەیل ئاسایش ناوی. دویای ئەوەگ ڕاپۆرتەگە باس گرژییەیل پەیوەندییەیل بەغدا وەرد رژیم ئەسەد لە دویای ساڵ 2003 کرد، هەناێ ری وە گرووپە تیرۆریستییەیل دا بچنە ناو عراقەو، باس ئەوە کرد کە هەڵوێست حکومەت عراق لە دویای ڕاپەڕین سوریا لە ساڵ 2011 وەگەرد سەرهەڵدان چەن گروپیگ تیرۆریستی ئاڵشت بویە لە سوریا، کە ئەرا حکومەت عراق ئەسەد خاستر بوی جویر "بەدییگ کەمتر" و رازی نەوی بەشداری لە رمیانی بکەێد. پەیمانگاگاگە لە ڕاپۆرتەگەی وتیش: ئەو هەڕەشەیلە کە لە سوریاو وەرەو عراق تیەن کەمەو نەویە، جویر ئەوەگ لە مانگ حوزەیران ٢٠١٤دا ڕویدا، هەناێ داعش لە سوریاو پەلامار پارێزگاری نەینەوا دا و یەک لەبان سێی خاک عراق داگیرکرد. ڕاپۆرتەگە لە درویژەی قسەیلی وتیش: وەگەرد چگن ئەسەد لە سوریا، عراق جاریگ ترەک کەفتیەسە رەوشیگ ناسک.ڕاپۆرتە ئەمریکییەگە هەمیش وت: لە رەی پرەنسیپەو، حکومەت عراق نیەتوەنێد ئەو سەرکردە نووە لە سوریا، ئەحمەد ئەلشەرع، رازی بوود کە وە ناو بزووتنەوەیی “ئەبو محمد ئەلجولانی” ناسیاس، کە ساڵانیگ فرە سەرپەرشتی ئۆپەراسیۆنە تیرۆریستییە رخدارەیل لە عراق کردگە، کە بویە مدوو کوشیان فرەیگ لە عراقییە ببتاوانەیل.ڕاپۆرتەگە دیاری کرد کە هەناێ حکومەتە پەیوەندیدارەیل ناوچەگە، و فرە لە حکومەتەیل دەیشت ئەو وڵاتە، دیارە کە ئامادەن پەیوەندییە تیرۆریستییەیل سەرکردایەتی نوو سوریا بخەنە پشتگووش و کارکەن ئەرا وازکردن کڕەیل پەیوەندی وەردی، عراق نیەتوەنێد چەوپووشی لەو رخداریە ئەمنییەیلە بکەێد کە وەدرویژایی هاوسنوورەیی وەرد سوریا سەرهەڵدەن.وەگورەی ڕاپۆرتەگە، هاتێ ئی جویرە رخداریە لە دوژمنایەتیی رژیم نوو لە سوریا ڕاستەوخۆ بوود، یا لە ری ئەو ناوچەیلە لە باکوور خوەرهەڵات سوریا کە هانە دەسەڵات ئەوانە کە هیزەیل سوریای دیموکرات کە لەلایەن ئەمریکاو پاڵپشتی کریەن لەناویان جیگیرن و  رخداری رمیانی وەرانەور پەلامارەیل تورکیا و رژیم نوو سوریا هەس کە ئەنقەرە پاڵپشتیی کەێد. ڕاپۆرتەگە دیاری کرد کە ئەگەر ئەمریکا پابەندبوینی وەهیز خوەی ئەرا ئی لایەن کوردییە ئاشکرا بکەێد، کە چەویان هابان زیندان و کەمپەیل کە نزیکەی 40 هەزار چەکدار هاناویان لەناویان ئەوانەگ سەر وە داعش و خیزانەیلیان و هاوسووزەیلیانن، کە فرەیان عراقیین. وتیش؛ عراق وەڕێوەبەر هەواڵگری خوەی ئەرا دیمەشق کلکرد تا وەگەرد سەرکردایەتی نوو گردەو بوود، و بەشداری وەزیر دەیشت لەو گردەوبوینیگ کە سعوودیە میوانداریی کرد لەبان قەیران سوریا،  ئەو گامەیلە لەلایەن عراقەو، کە ئاگادار رخداریەیلە، ئەوە نشان دەێد کە حکومەت عراق بار وەرپرسیارێتی دامەزرانن هاوکاری ئەمنی نیازپاکی لەبان حوکمڕانی نوو سوریا ئاڵشت کردیە. لە ڕاپۆرتەگە وتیش: ئەو سەختیە کە کەفێدە روی عراق لە چەن مانگ ئایندە دوو لایەنە بوود: یەکەم: لە رس سنوورە دویرودرویژەگەی وەرد سوریا، کە فرە لە گروپە چەکدارە دوژمنکارەیل وەبی هویچ ریگرییگ لەلایەن دەسەڵاتدارەیل سوریاو چالاکن، یەیش هیزە ئەمنییەیل عراق ناچار کەێد تا دوو ئەوەنەی سەرچەوەیلیان و ئامادەیی ئەرا مقیەتیکردن ئاسایش سنوورەیل بکەێد، یەیش نشانەس ئەرا ئەوە کە هەڕەشەیگ لەو شیوە و قەوارەگەی گریەدارە وەوە کە ئایا سوریا وەرەو ئارامی چوود یا وەرەو شیواشیو و ئاژاوە. لەلاییگ ترەک ڕاپۆرتەگە وتیش: لەوەر ئاڵشتبوین مەرجەیل جیۆپۆلەتیکەو عراق کەفێدە ژیر زوور ناوخوەییر ئەرا نموونە کە رمیان ئەسەد نوێنەرایەتی سەرەتای سەردەمیگ نوو کەێد کە هاتێ بڵاوبوین دەس تورکیا لەو ناوچەیلە بگرێدەو کە وەرجەیە وەدەس ئیرانڵە بوین.ئەراوە ڕاپۆرتەگە نووڕێد کە سەرکردایەتی عراق کەفێدە وەر فشارە گەورەیل ئیران، کە تەقەلا دەێد قەرەبوو لەدەسدان دەسەڵات ئی دویاییە بکەێدەو، لەوانەیش وە قایمکردن رەوش سیاسی و ئابووری و ئەمنی وڵاتەگەی لە عراق. بیجگە لەوەیش لە ڕاپۆرتەگە دیاری کەێد کە عراق لەژیر فشار بوود ئەرا دووارە دانان پەیوەندییە دووانیی وەرد ئەمریکا، واقیع نوو لە سوریا، عراق و ئەمریکا ناچار کەێد "دووارە بنووڕنە"  ڕێککەفتن کیشانەوەی هیزەیل ئەمریکا.  ڕاپۆرتەگە سەردانەگەی ئی دویایی محمد شیاع سودانی شیعە سەرۆک وەزیرەیل عراق ئەرا ئیران هاوردە یاد، کە ڕاپۆرتەیل باس ئەوە کردن کە تەقەلا داگە ئیرانییەیل رازی بکەێد وە دویاخستن کیشانەوەی هیزەیل ئەمریکا و بیچەککردن گروپە چەکدارە عراقییەیل لایەنگر ئران، ئەوەیش نشان دریاس لەلایەن ئایەتوڵڵا خامەنەئی، ریبەر باڵای کۆمار، لە پۆستەیلی لەبان ئێکس نویسان کە بویین هیزەیل ئەمریکا لە عراق نایاساییە و دژایەتی بەرژەوەنی گەل و حکومەتە.لەباوەت هیزەیل حەشد شەعبی، خامەنەئی ەە “توخمیگ چارەنویسساز لە دەسەڵات لە عراق باسی کرد و بایەسە تەقەلای زیاتر بیریەێد ئەرا مقیەتیکردن و قایمکردنی”. لە کۆتایی راپۆرتەگە هات کە  ئیرنگە ئەو پرسە لەبان حکومەت عراقە تا هاوسەنگی لە سیاسەتە هەرێمایەتییەیلی وەدەس بارێد، لەخود وەختیش وەچەوگردن ئەو دەرفەت و سەختیەیلە کە لە ئەنجام رمیان ئەسەدەو هاتنە دی، وتیش: بایەسە حکومەت عراق نەک تەنیا چەودیاریکردن سیستەم سیاسی نوو سوریا بکەێد، بەڵام ئاڵشتکاری لە هەڵوێست کە ئەکتەرە هەرێمیەیل و کۆمەڵگەی ناودەوڵەتی گەورە لە سەردەم دویای ئەسەد دیرن.هەڵگەردان: ئاژانس شەفەق نیوز

Shafaq Live
Shafaq Live