تا مووچە دوو مانگ دیر باێد.. چە بوود؟!
عەلی حسێن فەیلی/ کوڕیگ لە باوگی پرسی: ئایا تا چەنیگ چەوەڕی بکەیمن تا مووچە باێد؟
باوگە وت: تا سەر مانگ رووڵە.
ئیجا کوڕە پرسی: خو دی وەگەرد سەرمانگەو هیچ گیچەڵیگ نیەمینێد؟
باوگە وە زەردە خەنەەی تاڵیگەو وت: نە کوڕم، نە.. مووچە نیەن، وەلێ ئەوەسا ئیمە هوکارەی ئەوە بویمنە چوین وەبی مووچە گوزەران بکەیمن.
ئی گفتوگۆ سادە ناوەین باوگ و کوڕیگ لە هەرێم کوردستان قەیران دویرودرویژیگ کوڵبڕەو کەێد کە یە چەن ساڵیگە وەردەوامە، کە مووچە بویەسە خەویگ دویاخریای و مافیگ خوریای چماێ هاوڵاتی داوای مەننەت لەلییان کەێد و شایستەی خوەی نییە.
دانوسەنین دویرودرویژیگ ناوەین ناوەند و هەرێم کوردستان گشت جاریگ مشتومڕ راگەیانن دروس کەێد، وەلێ نە ماڵەیل گەرمەو کەێد و نەیش ژیان رووژانە خاسەو کەێد، و تەنیا راسیەگەی ئیسە ئەوەسە کە قەیران مووچە لە توانای ئەو دوو حکومەتە گەورەترە کە چارەسەری بکەن، کە ئیرادەی سیاسی راسگانی ئەرا تیکەڵایی ناوەین چارەسەری ئابووری و سیاسی و ئەمنی و رێزگردن رویوەڕوی نیەسەی.
لە وڵاتیگ کە رەوژانە گردەوبوین و دیار بی دەرئەنجام دریەێد، و هەر جاریگ گەی لایەنەیگە ئەرا دەسوەردان، چەوڕیکردن داد بوودە باسیگ لە خەیاڵ، کە دادپەروەری تەنیا دەقەیلیگ هشکوڕەق نییە، وەلێ بوودە رووحیگ ژیانبەخش وەناو یاسا و واتە وەپی دەێد.
سروشتییە داوا لە هەرێم کوردستان بکریەێد وە ئەرکەیل خوەی پابەند بوود، و هاوڵاتی ئاڵشتبوین خاسیگ لە ژیانی بوینێد، وەلێ وەرانوەر ئەوە ئەو چشتەیلە کە ئمڕوو رویدەن خوەی سیاسەت سزادانە وە بڕەو، و راسە کە سیاسەتەیل بەغداد جویر ئەو دوژمنایەتیە دیار نیەن هەکاتی ساڵەیل گوزەشتە، وەلێ ئی جیاوازی لە ئەنجامەیلیان نییە، ئی سیاسەتەیلە تەنیا شکست وەیەکەوژیان خەنە زوی.
لەو دیمەگەو، هیمان راپۆرتەیل ناودەوڵەتی عراق خستنەسە ناو لیست دەوڵەتەیل فرەترین گەندەڵی، سەدان ملیار لە دەیان ساڵ گوزەشتە لەناودریا، وەگەرد ئەوەیش فەرمانبەرەیل ناوچەیل ناوڕاس و باشوور عراق رووژیگ لە مووچەیلیان بیبەش نەوینە، لە وەختیگ فەرمانبەرەیل هەرێم کوردستان وەبی مووچە مینن، کە زیاتر لە یەک مەلیۆن کەسن، لە وەردەم چارەنویس نادیاریگ، و لەو وەختە کە حکومەت فیدڕاڵی قمشی نیەکەێد دەس وەقەی مووچەی دە ملیۆن کەس لە مووچەخوەرەیل خوەی بیەێد.
بڕیارەیل بەغداد دی بڕیارەیلیگ دارایی پەتی نیین، بەڵکم بڕواییگ قویلترەک نشان دەن کە ئی هەرێمە شایستەی مەنین نییە، و دیرکەفتن مووچەیل لە بڕینی جیاواز نییە، کە دەرئەنجامی هەر یەکیگە، شەکەتکردن کۆمەڵگا و زەرەدرەسانن وە ئارامیی.
هەرچەن تا ئیسە بڕ گشتی ئەو زەرەدەیلە دیار نەیا کە ئەو قەیران داراییە دروسی کرد، وەلێ دیارە کە کوردستان تەنیا شوینەگە کە زیان لەی سیاسەتەیلە دوینێد، و هاوڵاتی سادەی وە گەورەترین زەردمەنەیل مینێد، و باج ئی وەردەوەردەیل سیاسیە، و بڕیارەیل سزاییە دەێد.