ریکاریگ توانای کۆنتڕۆڵ کردن کۆڕۆنا دیرێد وەگەرد نزیکبوین زمسان

شەفەق نیوز/ توێژینەوە کارەیلیگ دین ک خەسەوکردن تاقیکردنەوە زوینەگان ئەرا پەتای کۆڤید-١٩ ئەرا کۆنتڕۆڵ کردن پەتاگە، بوودە کاریگەر فرە گرنگیگ، وەتایبەت وەگەرد نزیکبوین وەرز زمسان، ک لەناوی بیماریەیل فلاوەنزا فرەوە بوون، ک شایەت ئەرکەگە ئاڵوزەو بکەێد و بیلید وەرگریەگەی خەسوو بوود، وەگورەی راپۆرتیگ لە رۆژنامەی واشینتون پۆست.
لە ئەمریکا هیمان تا ئیسە فرە کەس زیان وەخوەیان دوینن لە وەدەسهاوردن دەرفەتیگ ئەرا ئاشکراکردن ڤایڕۆسەگە لەلیان.
و تاقیکردنەوە سەرەکیەگە ک هەسەی خوەی ''پی سی ئاڕ'' ە، و ئەویش چەن رووژیگ کیشێد، و ئەو پێکهاتەیلە ک ئەرا ئەنجامداینی وەکارتیەێد هەمیشە دابین نەکریاگە، وهەمیش کارەگای تایبەت خوازێد و توانایل لۆجستی گەورایگ.
ئەیە گشتی خزمەت تەقەلایل نواگردن بیماریەگە نێکەێد، ک لەماوەی مانگیگ تووش زیاتر لە ٥ مەلیۆن کەس لە ئەمریکا هاورد، و دەور ١٧٠ کەس کوشت.
و ئەگەر تاقیکردنەوەگان کەمەوبوون، دەور ٩٠ لەسەد لە تووشهاتنەگان ئاشکرا نیەوون.
ئیجا گواستنەوەی پەتاگە زویترەو بوود، و ناچار بویمن ئەرا بەسانن گشتی، جوور ئەوەگ گشت دانیشتوەیل تووشهاتنە، و ئەویش کاریگەریەیل فرە خراویگ دیرێد.
ئەراوە وەکارهاوردن تاقیکردنەوە زوینەگان ئەرا ئاشکراکردن ڤایڕۆسەگە، شایەت بوودە خاڵیگ ئەرا ئاڵشتبوین، و ئەیە سەرکەفتنی چەسپان وەگەرد پەتایلیگ تر، جوور ئیبۆلا وزیکا.
راپۆەرتیگ لە نیویۆرک تایمز ئاماژەدەێد ک تاقیکردنەوە زوینەگان نەگ تەنیا ئەرا ئاشکراکردنە، بەڵکم هەمیش ئەرا مقەیەتیە لەبیماریەگە، وژمارەیان مەزەنەکریەێد ئەرا دەور ٤٠% لە تووشهاتگەیل.
لە نموونەیل ئەو ئاشکراکردن زوینە، ئاو دەم نریەێدە بان ئامێر ئاشکراکردنەگە، وەچەن خولەکیگ رەنگەگەی ئاڵشتەو بوود، ئەگەر کەسەگە تووشهاگە، و هەمیش پزشکیگ نێخوازێد، بەڵکم کەسەگەخ وەی توێنێد لەماڵ یا لەهەر شوونیگ تر تاق یخوەی بکەێد، و هەمیش خەرجەگەی لە بیس ی ئاڕ کەمترە.
وخاسترین ریکار ئەرا وسانن هەر پەتایگ واکسین نەیاشتاد، کەمەوکردن دەرفەت گواستنەوەی پەتاگەس، لەو مەوقە ک کەسەگە بوودە هووکار لە گواستنەوەی، ک ئەو مەوقە کەرەنتین بکەریەێد، تا ری لەنوای گواستنەوەی پەتاگە بگرێد.
ئەگەر ئەوە کریا، تا رادەیگ هەر تووشهاتگیگ تووش یەک کەس بارێد، پەتاگە کەمەو بوود تا لە کۆتایی لەناوچوود.