وەهار لە کرماشان.. کاروانیگ لە ئەفسانەیل کورد وەرەو سیمای گەشتوگوزار
شەفەق نیوز/ هەر ساڵیگ وەرد هاتن وەرز وەهار، پارێزگای کرماشان وە میژوو کەلتووری کویەنی هەڵڕازێدەو، تا ئاشکرای تیکەڵیگ ناوازە بکەێد لە سروشت و ژیان مەردم.
ئی پارێزگا کەفێدە ناو کە زاگرۆس و یەکیگە لە رەنگینترین شوینەیل کوردنشین لەی وەرزە، کە رەنگینی کویەیەیل بەرز و چەوەیل ئاو و باخچەیل گوڵدار لەناوی پڕشنگ دەن، وەلێ وەهار لە کرماشان تەنیا دیمەنیگ سروشتی نییە، ئاهەنگیگ رەسنە لە ناسنامە و داب ونەریتی کورد.
وەگەرد هاتن وەهار، کرماشان بوودە تابلۆیگ هونەری وە گوڵ دەیشتایی سوور و زەرد، و تەختاییە سەوەزەیل نشان رەنگینی و دڵگیری دەن، کە هیلێد پارێزگاگە بوودە شوینیگ گەشتوگوزاری ناوازەیگ، ناوەین سروشت و رەنگینی سروشتی گردەو کەێد.
داب ئاهەنگەبل نەورووز
جەژن نەورووز جویر هیمای هاتن ساڵ نوو و لەداڵگبوین سەروشتە لەلای کورد، و دیارترین کارەیل وەهار لە کرماشان ئاهەنگە کە لە مانگ ئادار دەسوەپی کەێد و تا نیسان وەردەوامە، کە لە "خانه‌تکانی" دەسوەپی کەێد تا شیرینی، و پڕتاڵ نوو، و خوان "هەفتسين" کە جویر نووەوکردنە ئەرا پەیوەندییەیل کۆمەڵایەتی و دووارە زنیکردن ناسنامەی کەلتووری.
کرماشان وە ناوچەیل گەشتوگوزاری جیاوزیگ ناودیارە، جویر تاقوسان کە ئاسەواری میژووی لە سەردەم ساسانی هاناوی، و شار "سراب نيلوفر" کە دەریاچەی پڕ لە سەوسەن ئاوی دیرێد، و ناوچەی "ئورامانات" وە ئەندازیاری ناوازەی ماڵەیلی.
هەمیش فیستیواڵەیل و پیشەنگەیل دەسڕەنگینی پیشەیی سازیەن، کە کەلتور و داب ونەریتی کورد نشان دەن، کە هیلێد سەردانکردنی ئەزموونیگ کەلتووری دەوڵەمەن بوود.
مۆسیقا و شعریش شوین خوەیان دیرن لە ژیان کەلتووری کرماشان، وەتایبەت لە رووژەیل وەهار.
لە ئاهەنگەیل نەورووز، دەنگ دەف و تەمویرە بەرزەو بوود، و نمایش سەمای کەلتووری پیشکەش کریەێد، کە ئی هونەرەیلە سووزیگ خەێدە ناو ئاهەنگەیل، وەگەرد کارەیل میللی جویر "كوسه گردی" و"سه‌ر ساڵ"، کە مەردم گردەو بوون ئەرا نمایشکردن هەنەکی و چیرووکەیل کویەن لە میژوو و کەلەپوور ناوچەگە.
وەهار لە کرماشان پەیوەندی وە بڕیگ ئەفسانەی کویەنە دیرێد، کە باس سەرتای وەرد نووەوکردن کەن.
مامووستا رزا مەوزونی ئویشێد: سەرتای وەهار وەگەرد یەکەمین گوێ لە کویەیەیل زاگرۆس دەسوەپی کەێد، و دار تەنگز یەکەم دارە کە گوڵ کەێد و کۆتایی زمسان ئاشکرا کەێد.
ئەفسانەی "كوڕ سيای" کە جویر هیمایگە ئەرا ئەوە کە زیان زمسان بکەێدە ئومید نوویگ، وەگەرد دەسکردن وە ئاهەنگ "سه‌ر ساڵ" "ميم برجم" جویر پەیابوین نوویگ.
ئەو فیستواڵەیلە لە جویراجویر شار و ئاوایەیل کرماشان، لە پێشانگایل پیشەیی و بازاڕەیل و بەرنامەیل کەلتووری هەمەڕەنگ، کە دەسمیەتی لە ناسانن کەلتوور و داب و نەریتی کورد لەی ناوچە دەن.
وەگەرد ئەوەیش: گەشەسەنین گەشتوگوزار لەی ساڵەیل دویاییە، هیشت خەڵک کرماشان زیاتر بکەفنە فتراق مقیەتیکردن و ناسانن کەلتوور رەسەنیان.
نویسەر کرماشانی رزا مەوزونی لەی باوەتە ئەرا ئاژانس مهر ئیرانی ئویشێد: لەلای کورد، رووژنامەی وەرزی وەگورەی ئاڵشتبویەیل کەشوهەوا دیاری کریەێد، کە دویای وەفروارین و واران رفت، مەردم کەفنە مینەی بوبچگترین نشانەی هاتن وەهار لەناو سروشت.
وتیش: وەگورەی چیرووکەیل کویەن، پیاییگ لەناو کویەیل زاگرۆس یەکەمین گوڵ وەهار دی، و ئەرا کویخای ناوچەگە بردەی، و کویخا ئەو گوڵە وە نشانەی هاتن وەهار دادە قەڵەم، و ناوی نا وە گوڵ نەورووز.
